Enneagram type 5: Onderzoeker

Als coach zie ik alle enneagram types voorbijkomen, bij mij als cliënt en ook in de verhalen van mijn cliënten. In deze blog ga ik in op enneagram type 5: Onderzoeker. Het zijn meestal onopvallende, kalme en bedachtzame mensen. Ze hebben veel behoefte aan eigen tijd en ruimte en overdenken veel. Trekken zich dan ook graag terug en houden meestal niet van groepen. Ze zijn heel leergierig, serieus en zoeken dingen goed uit. Het zijn rationele mensen die de wereld willen verklaren.

Het zijn authentieke mensen die gewoon zichzelf blijven en zichzelf niet aanpassen of opkloppen om beter over te komen. Vaak loopt communicatie met een 5 niet vloeiend. Ze zijn spaarzaam in hun delen, vermijden (het liefst) koetjes en kalfjes praat en hebben tijd nodig om weten hoe ze zich voelen of wat ze ergens van vinden. Onnodige interactie gaan ze uit de weg, ze zijn graag to the point en houden niet van vergaderingen en dergelijke. Hun centrale emotie is angst, waardoor ze makkelijk ongerust kunnen zijn en zich onzeker kunnen voelen. Ze houden ook van observeren, zijn alert en ontwikkelen zich vaak tot expert of specialist in een gebied die hun interesse heeft.

Het enneagram algemeen

Het enneagram is een karaktertypologie en gaat uit van 9 verschillende persoonlijkheidsstijlen. Elke type heeft zijn eigen dieperliggende drijfveren en gedragskenmerken. Iedereen heeft eigenschappen in zich van elk enneagram type. Eén type kan als ‘basis-voorkeurstype’ aangeduid worden. Het is een soort standaardinstelling dat niet veranderd door de jaren heen, natuurlijk kun je je wel ontwikkelen. Meer over het enneagram kun je hier lezen.

Onderzoeker

Enneagram type 5 is echt een onderzoeker. Ze zijn gericht op intellectuele informatie zoals modellen en analyses. Hebben echt een natuurlijke drive om dingen tot de bodem uit te zoeken. Bereiden zich goed voor en kunnen pas starten met iets als ze er voldoende informatie voor hebben vergaard. Bovendien is iets starten lastig, want waar begin je als je zoveel kennis hebt? Ze zijn geweldig in het verbeteren of aanvullen van dingen. Zien ook veel meer verbanden dan de meeste mensen, hebben veel inzicht in de verre toekomst en zien wat er daarom nu moet worden ingezet. Bij verschil in inzicht hebben zij het meestal bij het juiste eind. Dat komt, omdat ze alles goed afwegen en over meer informatie beschikken.

Kennis is voor hen een middel tot contact, het moet wel ergens over gaan. Veel 5-en hebben moeite met het maken van contact, meestal was dit al lastig in de jonge jeugd. Ze zijn vaak gesloten, snakken naar privacy en hebben tijd alleen nodig om zich op te laden. Ze hebben vaak moeite met spontaniteit. Al kunnen veel 5-en wel los zijn in hun vertrouwde omgeving met mensen die ze goed kennen, wanneer ze lekker in hun vel zitten en hier ruimte en zin in hebben. Het zijn mensen die eerst denken en dan pas doen.

Afspraken

Voor hen zijn duidelijke afspraken belangrijk op het gebied van tijdsindeling, taken en verantwoordelijkheden. Ze zijn vaak minimalisten. Vragen anderen niet snel om hulp. Ze isoleren gevoelens door alleen de cognitie te benutten en aan de buitenkant te blijven. Begrenzing van zichzelf ten opzichte van anderen. De 5-en kunnen fysiek aanwezig zijn en geen contact maken of vertrokken zijn. Vaak omdat de conversatie niet boeiend is of nergens heen gaat. De verschillende levensgebieden worden opgesplitst en bij voorkeur niet gemengd. Zowel fysiek als in het delen van informatie. Ze kunnen hun emoties vaak goed blokken, lijken soms vlak en onbewogen over te komen. Emotionele controle is belangrijk, gevoelens en gedachten kunnen ze het best oproepen als ze alleen zijn. Dat geldt ook voor het overdenken van dingen. Ze zijn scherpzinnig, leergierig, beschouwend en onafhankelijk.

Schaduwkant

Alle types hebben hun schaduwkant. De enneagram type 5 houdt graag vast aan wat hij heeft. Heeft de neiging tot hebzucht voor kennis, tijd, ruimte, energie en stilte. Het maakt dat ze zorgen ruim voldoende over te houden om niet leeg te worden gezogen. Dit alles leidt tot een toename aan onafhankelijkheid en privacy. Ze trekken zich terug in hun hoofd. Hebben tijd nodig om hun gedachten en gevoelens te ordenen. De 5 is ervan overtuigd dat ze over te weinig energiebronnen beschikken. Delen vaak weinig aan anderen, of geven anderen weinig aandacht, omdat ze bang zijn dat er dan te weinig van hen overblijft. Als ze delen, delen ze enkel kleine stukjes. Veel 5-en zorgen ervoor dat ze niet zeer betrokken raken bij anderen of hebben dit bij 1 of 2 mensen. Ze kunnen kil of afstandelijk overkomen of alsof het ze niet raakt of ze ergens geen mening over hebben. Dat is niet het geval, ze hebben alleen tijd nodig.

Zo ga je makkelijk om met enneagram type 5

Sommige mensen vinden het lastig om met de 5 om te gaan. Wordt een thema onverwachts besproken of wordt naar hun gevoel gevraagd, dan hebben ze tijd en ruimte nodig voor zichzelf. Alleen zo kunnen ze het antwoord vinden. Ze willen weloverwogen antwoord geven, vaak moeten ze hiervoor eerst meer onderzoek doen. Geef vooraf aan waar je het over wilt hebben, zodat ze zich al voor kunnen bereiden. Geef hen die ruimte, want als ze hun antwoord geven blijven ze hier ook bij. Vraag ook door hoe ze hierbij komen, het levert je waarschijnlijk veel extra informatie en inzicht op.

De 5 is misschien anders dan de meeste mensen en gaan het contact niet snel aan. Ze zijn meer reactief en afwachtend en kunnen moeilijk toegankelijk overkomen. Dat betekent niet dat ze geen behoefte hebben aan contact. Ga het gesprek met ze aan vanuit kalmte en sluit aan bij de interesses en kennis die ze hebben. Vraag wanneer het uitkomt het gesprek aan te gaan. Zet hem niet voor het blok en dring je niet op. Dan verlies je de 5 en bereik je vaak het tegenovergestelde. Laat hem ook als eerste vertellen, zodat hij jouw verhaal niet eerst hoeft te systematiseren en inpassen in de kennis die hij al heeft. Maak duidelijke afspraken en vraag hoe dingen voor hem zijn.

Relatie met de type 5

Heb je een relatie met een enneagram type 5, gun hem dan zijn eigen tijd. Tijd voor zichzelf is echt een levensbehoefte en heeft niets met zijn gevoelens voor jou te maken. Ook na het werk heeft hij vaak even ruimte voor zichzelf nodig. Op deze manier laden ze op. Ze tonen hun intimiteit non-verbaal, let op hoe ze dit doen zodat je deze signalen ook oppikt. Confrontaties gaan ze uit de weg, wil je het bespreken, dan moet jij er bij de 5 op terug komen. Ze zijn onafhankelijk en voelen dwingen of druk als een rode lap. Laat ze vrij en in hun waarde en maak duidelijke afspraken. Je kunt op Vijven vertrouwen. Gebruik hun kracht van afwegen, hun bron van informatie en leer van de vrijheid en ruimte die hij neemt. Het zijn sympathieke luisteraars, mits je niet aandringt op het delen van gevoelens. Kunnen dan ook veel steun geven. Doe er je voordeel mee.

Meer weten?

Wil je lezen over andere types. Kijk dan onder Blog of via de zoekfunctie bovenaan de pagina. Wil je weten welk enneagram type jij bent? Neem contact op voor een type interview en leer jezelf beter kennen.

Wil je geen blog missen? Meld je bij ‘Abonneer je op dit blog’. Je krijgt dan alleen een mail als er een nieuwe blog is.

Afbeelding van cor gaasbeek via Pixabay